Kilka słów o szklarniach ogrodowych

Jakie korzyści daje nam posiadanie szklarni w ogrodzie? Czym różni się szklarnia od tunelu ogrodniczego i jak uprawiać rośliny w szklarniach? Jakie mamy rodzaje szklarni ogrodowych? Zapraszamy do przeczytania kilku słów dla osób rozważających budowę lub kupno gotowej szklarni do ogrodu.

Systemy wspierające uprawę szklarniową

Szklarnia ogrodowa była częstym widokiem w naszym krajobrazie jeszcze około 20 lat temu. Wówczas powszechnie doceniano jakość żywności pochodzącej z przydomowej uprawy. Dziś niestety brakuje nam czasu, cierpliwości na samodzielną hodowlę i wiedzy odnośnie tego, jak założyć uprawę roślin szklarniowych. Zmienił się także charakter ogrodów, które zakładamy: coraz częściej są to ogrody minimalistyczne, w których nie ma miejsca na ogrodową szklarnię. Zwiększyła się też znacząco dostępność warzyw i owoców: niemal w każdym mieście znajdziemy targowisko lub sklepy z ekologicznymi warzywami i owocami. Dlatego hodowanie roślin na własną rękę, w dodatku w szklarni zbudowanej samodzielnie wydaje się co najmniej fanaberią lub w najlepszym przypadku oznaką heroizmu w walce o zdrowy tryb życia.

Na szczęście jednak nie wszystko stracone. W sklepach ogrodniczych znajdziemy mnóstwo rozwiązań ułatwiających nam zakładanie upraw w szklarniach ogrodowych. Przede wszystkim nowoczesne szklarnie ogrodowe wyposażone są w szereg udogodnień oszczędzających nasz czas. Są to na przykład automatycznie sterowane systemy ogrzewania wnętrza szklarni. Dzięki nim, możliwe jest uprawianie roślin nie tylko w lecie, ale także już od najwcześniejszego przedwiośnia, aż do późnej zimy. Przy tym są to często mechanizmy energooszczędne, pozwalające na maksymalizowanie plonów przy minimalnym zużyciu energii.

Poza tym, w nowoczesnych szklarniach montuje się często specjalne systemy nawadniające, które automatycznie regulują ilość wilgoci obecnej w glebie roślin znajdujących się w szklarni. Ciekawostką są także mechanicznie uchylane okna. Mechanizm uchylania jest powiązany z czujnikami temperatury monitorującymi wahania temperatury w szklarni. Oznacza to, że gdy zmienia się pogoda i robi się gorąco, a nas nie ma w pobliżu szklarni i nie możemy ręcznie otworzyć okna, mechanizm sterujący otwieraniem okien samodzielnie je uchyli do tego stopnia, aby temperatura w środku obniżyła się do optymalnego poziomu. Sklepy ogrodnicze oferują również profesjonalne systemy zacieniające do szklarni, dzięki którym można osłonić szczególnie wrażliwe na ciepło i światło rośliny w najbardziej upalnych miesiącach letnich.

Jakie korzyści przynoszą nam szklarnie?

Osoby, które zdecydowały się na założenie własnej szklarni twierdzą, że była to jedna z lepszych decyzji, jaką można było podjąć. Uprawianie roślin w warunkach, jakie zapewnia szklarnia przynosi zdecydowanie więcej satysfakcji, bo plony są obfite i można zbierać je o wiele dłużej niż w przypadku, gdy rośliny rosną na gruncie. Średnio ocenia się, że uprawę roślin w szklarni możemy rozpocząć nawet na 5 lub 6 tygodni wcześniej niż w przypadku  warzyw gruntowych. Niektóre nasiona można wysiewać już w połowie lutego. Dotyczy to szczególnie nowalijek: szczypiorku, sałaty, rzodkiewki itp. Ostatnie uprawy zbiera się w szklarni jeszcze na początku listopada. O takiej sytuacji w przypadku roślin gruntowych nie może być nawet mowy (początek listopada to nierzadko początek przygruntowych przymrozków).
Rośliny uzyskiwane z upraw szklarniowych są zdecydowanie zdrowsze niż te, które kupujemy w sklepach. Przede wszystkim, to my decydujemy o tym, jakim nawozem zostaną one potraktowane. Naturalne nawozy, w postaci na przykład kompostu wyprodukowanego w domowych ogrodach nie przynoszą tak negatywnych skutków zdrowotnych jak nawozy chemiczne i utrwalacze oraz konserwanty, którymi są raczone rośliny z masowych upraw.

Szklarnia zapewnia także doskonałe warunki do hartowania sadzonek. To właśnie w szklarni nasiona wykiełkują najszybciej  i to właśnie tam pierwsze pędy wypuszczane przez przeszczepione rośliny będą najsilniejsze. Osoby zainteresowane wysadzaniem roślin ciepłolubnych doceniają szklarnie głównie ze względu na to, że tylko tam możliwe jest osiągniecie optymalnego wzrostu dla takich roślin jak na przykład drzewka cytrusowe czy oleandry, tudzież kaktusy.
Dodatkowo, gdy nasza szklarnia jest ogrzewana, w zimie możemy stworzyć z niej piękny zimowy ogród. Wystarczy wstawić do środka dobrej jakości meble ogrodowe. Będzie to doskonałe miejsce do wypicia zimą kawy lub spędzenia popołudnia w otoczeniu zieleni.

Budowa szklarni

Samodzielne wykonanie szklarni bywa skomplikowane. Niektórzy decydują się na zebranie najróżniejszych kawałków szyb i przymocowanie ich do drewnianego stelażu. Takie szklarnie potrafią być wytrzymałe, jednakże ich wykonanie jest pracochłonne i obarczone dużym ryzykiem błędów konstrukcyjnych, które mogą owocować w przyszłości przeciekaniem lub niepotrzebnym przewiewem wewnątrz.
Szklarnię można także zbudować z gotowych elementów. Istnieją producenci, którzy specjalizują się w dostarczaniu takowych elementów. Wówczas konstrukcja tworzy metal lub PVC. Ścianki szklarni wykonane są natomiast ze szkła lub z płyt poliwęglanowych, tudzież z płyt pleksi.

Gdzie ustawić szklarnię?

Niezależnie od tego, z jakiego materiału będzie nasza szklarnia oraz niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na samodzielną jej budowę, czy tez kupno gotowego budynku, należy starannie zaplanować rozmieszczenie szklarni. Szklarnia nie może stanąć w miejscu przypadkowym. Najbardziej optymalna pozycja to taka, wedle  której szklarnia ustawiona jest dłuższymi bokami  kierunku wschodu i zachodu. Wtedy właśnie zapewniamy roślinom największe nasłonecznienie. Szklarnia powinna znajdować się w zacisznym miejscu, ale nie poleca się stawiania jej wśród wysokich drzew i krzaków – będą one zasłaniały dostęp do życiodajnego dla roślin światła słonecznego. Jeśli szklarnia znajdzie się na otwartym terenie, wówczas potrzebne mogą okazać się dla niej fundament.
Fundamenty spełniają podwójną funkcję: nie tylko stabilizują szklarnię, ale też zapobiegają przemarzaniu ziemi w środku ( ale muszą być one zbudowane na głębokość przekraczającą poziom zamarzania ziemi). Poza tym, jeśli fundamenty są zbudowane na głębokość przekraczającą około pół metra, wówczas unikniemy problemów z kretami bobrującymi uprawy.

Jak urządzić szklarnię?

Wybierając szklarnię, postarajmy się zwrócić szczególną uwagę na to, jaka jest jej wysokość oraz jak rozwiązano problem drzwi. Drzwi, przez które nie można przejechać taczką ze względu na zbyt wysoki próg są niewygodne. Prowokują do zwiększania nakładów energii poświęcanych na prace  szklarni. Drzwi powinny być na tyle szerokie i wysokie, aby możliwe było wjechanie do szklarni z szeroką taczka, wózkiem lub aby można było do niej wejść z wysoką drabiną. Będzie to bardzo przydatne, bo na drabinę stajemy często wtedy, gdy chcemy przywieszać rośliny do haczyków umocowanych do sufitu szklarni. Pamiętajmy też, że do szklarni będziemy często wchodzili trzymając w ręku narzędzia ogrodnicze takie jak szpadle czy grabie, które również są wysokie. Warto sprawić, aby przemieszczanie się między wnętrzem szklarni a ogrodem nie nastręczało nam zbyt wiele problemów. Często popełnianym błędem jest zakupienie takiej szklarni lub foliaka, który zamiast drzwi ma uchylaną płachtę. Jest to niesamowicie niewygodne rozwiązanie i przekonują się o tym wszyscy ci ogrodnicy, którzy po pierwszym sezonie dobudowują sobie do szklarni lub foliaka drzwi na zawiasach, z porządnym zamknięciem.
W szklarni powinny znajdować się półki, które zwiększają powierzchnię użytkową. Na półkach można umieścić rośliny. Dobrze jest wybierać takie półki, które pochodzą od producenta samej szklarni. Wówczas będziemy mieli pewność, że zostały one wymierzone w taki sposób, aby nie obciążały nadmiernie konstrukcji szklarni.